Trong bối cảnh nhu cầu vay vốn ngày càng đa dạng, thuật ngữ vay tiền đứng cũng dần một trở nên phổ biến hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ bản chất, cách thức hoạt động cũng như những rủi ro tiềm ẩn của hình thức vay vốn này. Cùng Alphaloan tìm hiểu rõ về vay tiền đứng qua bài viết dưới đây nhé!
1. Vay tiền đứng là gì?
Vay tiền đứng hay còn được nhiều nơi gọi là vay góp ngày, là một hình thức cho vay nặng lãi phổ biến trong tài chính dân gian trong đó người vay chỉ cần phải trả tiền lãi hàng ngày trong suốt thời hạn khoản vay sau đó trả hết một lần tiền gốc vào ngày cuối cùng của kì vay vốn.
Trong dân gian có nhiều cách cắt nghĩa cho nguồn gốc tên gọi của hình thức vay vốn này là do người cho vay sẽ đứng tại nhà hoặc nơi làm việc của người vay hàng ngày để thu tiền lãi hoặc do tiền gốc sẽ đứng yên trong suốt quá trình vay nên mới được gọi là vay tiền đứng. Người cho vay của hình thức vay tiền đứng thường là những cá nhân hoạt động độc lập hoặc kết hợp với nhau tạo thành những đường dây cho vay không được cấp phép và thường nhắm đến những đối tượng khó tiếp cận các kênh vay chính thống như tiểu thương, người lao động tự do, hoặc những người không có tài sản thế chấp.
2. Các hình thức vay tiền đứng phổ biến
Thị trường vay tiền đứng hiện nay khá đa dạng với nhiều hình thức khác nhau, mỗi hình thức có những đặc điểm riêng phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Vay góp ngày truyền thống
Đây là hình thức phổ biến nhất, thường xuất hiện ở các địa phương vùng nông thôn và khu công nghiệp. Người cho vay sẽ đến thu tiền trực tiếp hàng ngày vào một giờ cố định. Ví dụ, các tiểu thương ở chợ thường vay vào buổi sáng để nhập hàng và trả tiền vào chiều cùng ngày sau khi bán hàng. Hình thức này tuy tiện lợi nhưng lãi suất thường rất cao, có thể lên đến 20-30% mỗi tháng.
Vay theo tuần hoặc tháng
Một biến thể của vay góp ngày là vay trả theo tuần hoặc tháng. Thay vì phải trả hàng ngày, người vay sẽ trả một lần mỗi tuần hoặc mỗi tháng. Hình thức này phù hợp với người có thu nhập không đều đặn hàng ngày như người làm công việc tự do, thợ xây dựng làm theo công trình. Lãi suất thường thấp hơn một chút so với vay góp ngày nhưng vẫn sẽ ở mức cao.
3. Cách tính lãi vay tiền đứng
Lãi suất vay tiền đứng thường rất cao do tính chất rủi ro và không có tài sản đảm bảo. Đặc điểm của vay tiền đứng là người vay chỉ trả lãi hàng ngày, còn tiền gốc được thanh toán toàn bộ vào cuối kỳ. Người vay sẽ thỏa thuận với chủ cho vay một mức lãi suất nhất định và tiến hành đóng tiền lãi hằng ngày theo mức lãi suất đó.
Ví dụ:
Chị Mai cần tiền gấp nên quyết định vay tiền đứng 10 triệu với lãi suất 1%/ngày trong 30 ngày.
- Số tiền lãi chị Mai cần trả mỗi ngày là: 1% * 10.000.000 = 100.000đ
- Tổng số tiền lãi chị Mai phải trả sau 30 ngày: 100.000 * 30 = 3.000.000đ
- Số tiền gốc mà chị Mai cần trả vào ngày cuối cùng : 10.000.000đ
- Tổng số tiền chị Mai cần phải trả : 10.000.000 + 3.000.000 = 13.000.000đ
Ví dụ trên cho thấy khoản vay của chị Mai có lãi suất rất cao lên đến 30%/tháng tương đương với 360%/năm.
4. Ưu và nhược điểm của vay tiền đứng
Ưu điểm
Điểm mạnh lớn nhất của vay tiền đứng là thủ tục cực kỳ đơn giản và nhanh chóng. Bạn có thể nhận tiền ngay trong ngày, thậm chí trong vài giờ mà không cần qua nhiều giấy tờ phức tạp. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống khẩn cấp cần tiền gấp như đóng viện phí, xử lý sự cố kinh doanh. Vay tiền đứng không yêu cầu tài sản thế chấp hay chứng minh thu nhập, phù hợp với những người không có tài sản hoặc thu nhập không ổn định. Tiểu thương, người bán hàng rong, thợ xây tự do đều có thể tiếp cận được nguồn vốn này.
Nhược điểm
Tuy nhiên, nhược điểm của vay tiền đứng cũng rất nghiêm trọng. Lãi suất cực cao là vấn đề lớn nhất, có thể gấp 10-20 lần so với vay ngân hàng. Điều này tạo gánh nặng tài chính khổng lồ cho người vay, đặc biệt khi thu nhập không ổn định.
Áp lực trả nợ hàng ngày có thể gây stress nghiêm trọng. Việc phải đối mặt với người thu nợ mỗi ngày, lo lắng về khoản tiền phải trả có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần và công việc. Nhiều trường hợp không trả được đúng hạn phải đối mặt với việc bị đe dọa, sách nhiễu, thậm chí bạo lực từ người cho vay.
Rủi ro pháp lý cũng là một vấn đề lớn. Vay tiền đứng thường không có hợp đồng chính thức, người vay không được pháp luật bảo vệ khi xảy ra tranh chấp. Hơn nữa, việc vay với lãi suất quá cao có thể vi phạm quy định về cho vay nặng lãi, khiến cả người vay và cho vay đều có thể gặp rắc rối với pháp luật.
5. Có nên vay tiền đứng không?
Câu hỏi này không có câu trả lời đơn giản nên hay không, mà còn phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể của mỗi người.
Trong một số trường hợp đặc biệt, vay tiền đứng có thể là giải pháp tài chính tạm thời phù hợp. Nếu bạn gặp tình huống khẩn cấp thực sự như cấp cứu y tế, tai nạn bất ngờ mà không có nguồn tiền nào khác, và bạn chắc chắn có khả năng trả nợ trong thời gian ngắn, thì có thể cân nhắc. Hoặc nếu bạn là tiểu thương cần vốn lưu động nhỏ để quay vòng hàng hóa nhanh với lợi nhuận đảm bảo cao hơn lãi vay, và đã có kinh nghiệm quản lý dòng tiền tốt, thì đây có thể là một công cụ tài chính ngắn hạn hữu ích.
Tuyệt đối không nên vay tiền đứng để tiêu dùng, mua sắm những thứ không cần thiết hay để đánh bạc, chơi lô đề. Đây là con đường nhanh nhất dẫn đến nợ nần chồng chất. Cũng không nên vay khi thu nhập không ổn định hoặc không có kế hoạch trả nợ rõ ràng. Việc vay để trả nợ cũ, tạo thành vòng xoáy nợ nần, là một sai lầm nghiêm trọng mà nhiều người mắc phải.
Trước khi nghĩ đến vay tiền đứng, hãy xem xét các phương án khác. Vay từ người thân, bạn bè thường không có lãi hoặc lãi rất thấp. Vay tín chấp ngân hàng tuy thủ tục phức tạp hơn nhưng lãi suất thấp hơn nhiều. Cầm cố tài sản như vàng, xe máy tại các cơ sở uy tín cũng là lựa chọn tốt hơn. Nếu là chủ kinh doanh, có thể tìm kiếm các nguồn vốn từ quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, vay vốn ưu đãi từ các tổ chức tín dụng hợp pháp.
Các gói vay cho người nhận lương tiền mặt 👈
6. Những điều cần cần trọng khi vay tiền đứng
Nếu sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, bạn vẫn quyết định vay tiền đứng, hãy lưu ý những điều sau:.
Kiểm tra uy tín người cho vay
Điều quan trọng nhất là phải tìm hiểu kỹ về người cho vay. Hỏi những người đã từng vay để biết cách họ xử lý khi khách trả chậm, có hay dùng biện pháp mạnh không. Tránh xa những nhóm có tiếng là thu nợ bằng bạo lực. Nếu có thể, chọn những người cho vay có danh tiếng tốt trong cộng đồng, hoạt động lâu năm và có cách hành xử chuyên nghiệp.
Thỏa thuận rõ ràng điều khoản
Dù là vay không chính thức, vẫn cần có thỏa thuận rõ ràng bằng văn bản. Ghi rõ số tiền vay, số tiền phải trả mỗi ngày, tổng thời gian vay, và điều gì xảy ra nếu trả chậm. Nếu có thể, nhờ người làm chứng hoặc quay video lại quá trình thỏa thuận. Điều này giúp tránh tranh chấp sau này và là bằng chứng nếu có vấn đề pháp lý.
Lập kế hoạch trả nợ chi tiết
Trước khi vay, hãy tính toán kỹ lưỡng khả năng trả nợ của mình. Lập bảng thu chi chi tiết, đảm bảo sau khi trừ tiền trả nợ hàng ngày, bạn vẫn có đủ tiền cho các nhu cầu thiết yếu. Luôn dự phòng cho các tình huống bất ngờ như ốm đau, công việc gián đoạn. Có kế hoạch B nếu không thể trả đúng hạn, như nhờ người thân hỗ trợ tạm thời.
Biết khi nào cần dừng lại
Quan trọng nhất là phải biết khi nào cần dừng lại. Nếu bạn thấy mình phải vay mới để trả nợ cũ, đó là dấu hiệu đỏ cần dừng ngay. Khi áp lực trả nợ ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc, gia đình, hãy tìm cách thoát ra. Đừng ngại nhờ sự giúp đỡ từ người thân hoặc bạn bè. Trong trường hợp bị đe dọa, sách nhiễu, hãy báo cơ quan chức năng ngay lập tức để được giúp đỡ giải quyết.
Lời kết
Vay tiền đứng là một thực tế tồn tại trong xã hội, đáp ứng nhu cầu vốn nhanh của một bộ phận người dân. Tuy nhiên, với lãi suất cao và nhiều rủi ro tiềm ẩn, đây không phải là giải pháp tài chính bền vững. Nếu bạn đang gặp khó khăn tài chính, hãy liên hệ với Alphaloan để được tư vấn các khoản vay phù hợp từ các tổ chức tài chính hợp pháp nhé!
